उत्तर कर्नाटक किल्ले आणि मंदिरे

 उत्तर कर्नाटक किल्ले आणि मंदिरे स्पेशल दिवाळीची सहल : 

१३ नोव्हेंबर ते १८ नोव्हेंबर 

दिवस १ : पुणे येथून सकाळी ५ वाजता बेळगाव दिशेने प्रयाण. कोथरूड - निपाणी - किल्ले वल्लभगड - किल्ले होन्नूर - किल्ले पाच्छापूर - काकतीचा किल्ला - बेळगावचा भुईकोट - मिलिटरी दुर्गा माता मंदिर - रामकृष्ण मिशन - कमल बस्ती जैन मंदिर - बेळगाव मुक्काम. ( ४२० किलोमीटर्स )

दिवस २ : बेळगाव - किल्ले राजहंसगड उर्फ येळ्ळूरचा किल्ला - कित्तूरचा किल्ला - किल्ले सौन्दत्ती - किल्ले पारसगड - यलम्मा देवी मंदिर - हुली येथील मंदिर आणि किल्ला - तोरगळ किल्ला - रामदुर्ग - नारगुंद येथे मुक्काम ( २२० किलोमीटर्स)

दिवस ३ : नारगुंद - सिद्धेश्वरा देवस्थान - नारगुंद किल्ला - चालुक्य राजवटीची राजधानी सुडी - कलकालेश्वर मंदिर - गजेंद्रगड - सरदार संताजी घोरपडे यांचा वाडा - गौडगिरी किल्ला - त्रिकुटेश्वर मंदिर समूह - गदग मुक्काम ( २०० किलोमीटर्स)

दिवस ४ : गदग - लकुंडी मंदिर समूह - दोड्डाबस्सपा मंदिर दंबेल - महादेव मंदिर, इटगी - कोप्पळ किल्ला - बहादूर बंडी किल्ला - गवि सिद्धेश्वर मठ - कोप्पळ मुक्काम ( १७५ किलोमीटर्स )

दिवस ५ : कोप्पळ - हंपी - मातंग डोंगर - अंजनेद्री बेट्टा - आनेगुंदी किल्ला - बदामी मुक्काम ( १९० किलोमीटर्स)

दिवस ६ : बदामी - बदामी किल्ला आणि लेणी समूह - शिवयोगी मंदिर - महाकुटा मंदिर - पट्टदकलू मंदिर समूह - ऐहोले किल्ला - ऐहोळे मंदिर समूह - विजापूर - सोलापूर - पुणे ( ४८०किलोमीटर्स)

==============================================================================

अश्या प्रकारे २ राज्यांची, ५ जिल्ह्यांची, ६ दिवसांची, १६८५ किलोमीटर्सची अविस्मरणीय अशी सहल समाप्त झाली.

सहा दिवसांचा हा असा भरगच्च प्लॅन फॅमिली स्पेशली सात वर्षांचा मुलगा घेऊन पूर्ण करता आला याचा आनंदच काही वेगळा आहे. सकाळी नाश्ता करून निघाल्यावर दुपारी दिवाळीचा फराळ / फळे आणि रात्री मिळेल तिथे मुक्काम व जेवण केल्याने ६ दिवसात जास्तीत जास्त ठिकाणांना भेट देता आली. सहा दिवसात एकदाही फिरण्याचा वेळ खाण्या-पिण्यात घालवला नाही. स्वतः गाडी चालवत गेल्याने हंपी-बदामी च्या कोणत्याही टूर्स कंपनीच्या एकाच्या किमतीच्या अध्या खर्चात तिघांची ट्रिप झाली. शहरी भाग सोडून भाषेचा अडथळा जाणवला पण खाणाखुणा आणि गुगल ट्रान्स्लेटरच्या साहाय्याने वेळ मारून नेता आली. स्थानिकांशी बोलून नवीन भटकायच्या जागा कळल्या तर कधी मुक्कामाचे स्थान शोधण्यास मदत झाली. सहा दिवस फक्त सकाळी लवकर उठायचे - मॅप लावून आजचा प्लॅन बघणे - दाक्षिण्यात्य पदार्थ खाऊन उदराम-भरणम झाले कि गाडी मारत किल्ले / मंदिरे भटकायची, आता कुठे कसे जायचे आणि काय बघायचे फक्त हेच विचार डोक्यात!

सुरुवातीला दिवस ५ आणि ६ हे कोप्पळ आणि बेल्लारी जिल्ह्यातील किल्ले ठरवले होते. घरची मंडळी २१ किल्ले पाच दिवसात बघून कंटाळलेली पाहून शेवटच्या दोन दिवसांचा प्लॅन बदलला.

दीपावलीच्या शुभमुहूर्तावर सजलेली छोटी छोटी गावे , कर्नाटक मधील रस्ते, राजहंसगड गडाच्या पायथ्याशी सगळी मराठी किल्लेदार लोकांची असलेली घरे पाहून झालेला आनंद, राजहंसगडावरील महाराजांची भव्य अशी प्रतिमा, सौन्दत्ती / पारसगडाचे लकाकते सौदर्य, नारगुंद गावातही माहित नसलेला पण खुद्द महाराजांनी बालेकिल्ला बांधलेला नारगुंद किल्ला शोधण्याची कन्नड मधील धडपड, सर्वात देखणा गजेंद्रगड आणि एक -दिड फुटांच्या पायऱ्यांची दमवणारी चढाई - पायथ्याशी असलेल्या मराठे सरदारांचा घोरपडे वाड्यातून मराठीत "जेऊन जा" म्हणत आलेले आपुलकीचे शब्द, गौडगिरी, कोप्पळ, बहादूर बंडी किल्ल्यांचे अभेद्य बुरुज आणि स्थापत्यशास्त्र, हंपी - बदामीची दुसरी भेट, लकुंडी, हुली, तोरगळ, इटंगी , पट्टदकलू येथील डोळे आणि बुद्धी दिपवणारे शिल्प स्थापत्य आणि मंदिर स्थापत्य, आपल्या हिंदू संस्कृतीचा गौरवशाली इतिहास दर्शवणारी आणि मानवी मती अचंबित करणारी तत्कालीन शिल्पकला. सुडी नामक छोट्या गावातील प्रचंड गणपती बाप्पा, फक्त वीस पायऱ्या उतरून आपल्याला वर्तमानातून भूतकालीन वेगळ्याच दुनियेत घेऊन जाणारी सुडी येथील जुळी मंदिरे आणि पुष्करणी. सुडी येथे पैश्याची बॅग विसरून, पाच तासांनी गजेंद्रगड वरून परत गावात आल्यावर आहे तशी बॅग परत देणारा सुडी येथील शाळेतील माणूस, भाषा कळत नसून मदत करणारी माणसे, गदग मध्ये पोलिसांनी पुण्याची गाडी पाहून पकडल्यावर २००० रुपयांचे प्रकरण २०० मध्ये निस्तरताना केलेली वाचाळ बडबड, शेवटच्या दिवशीचे सलग नऊ तासांचे ड्रायविंग - असे अनेक कायम आठवणीत राहतील असे प्रसंग जगता आले. एकंदर काय तर सुट्टी सत्कारणी लागली म्हणायची !

शेवटी काय तर ,

गर्दीशो मै जो छिन गया था, सुकून लौटा रही है जिंदगी ।

किष्टों मैं ही सही, हम पर भी मेहेरबान हो रही हैं जिंदगी ।।

दुर्गा गुडी, ऐहोळे, बागलकोट

महादेव गुडी , इटगी, कोप्पळ

जोडो कळसा गुडी, सुडी [ ट्वीन टॉवर टेम्पल ]

किल्ले गजेंद्रगड

पुष्करणी , सुडी

किल्ले सौन्दत्ती

ऐहोळे किल्ला

कित्तूरचा किल्ला

कित्तूर किल्ला

किल्ले पारसगड

किल्ले तोरगळ आणि भूतनाथ मंदिर समूह

हुली येथील मंदिर

ससेकलू गणेश , हंपी

पुष्करणी , सुडी

हेमकुंट हिल्स , हंपी

कडेकाळू गणेश , हंपी

तुंगभद्रा नदी, हंपी

बदामी किल्ला

पट्टडकलू मंदिर समूह

राजगंसगड उर्फ येळ्ळूर चा किल्ला

दोड्डाबसाप्पा गुडी , लककुंडी

किल्ले वल्लभगड