हिमालयीन फिरस्ती : स्पिती आणि किन्नोर वॅली ऍडव्हेंचर ट्रिप २०२४

 हिमालयीन फिरस्ती : स्पिती आणि किन्नोर वॅली ऍडव्हेंचर ट्रिप २०२४

 

आपल्या आयुष्यरुपी अत्तराच्या कुपीत कधीही न विसरता येणाऱ्या अनुभवांचे अत्तर नियमित टाकायला हवं. त्याचा दरवळणारा सुगंध म्हणजेच आठवणी आपल्याला आयुष्यभर जगायला ऊर्जा देतात. आजची आमची ही स्पिती किन्नोर फॅमिली ऍडव्हेंचर ट्रिप अगदी तशीच अत्तरासमान आहे. जेव्हा जेव्हा हिमालयाचा विषय निघेल तेव्हा ह्या ट्रिपची आठवण आल्याशिवाय काही राहायची नाही. हिमालयाच्या अजस्त्र बाहुंमधून भटकत, निसर्ग सौन्दर्याने पोट भरत, साक्षात किन्नोर कैलासाचे पाण्याने तहान भागवत , तारीख वेळ विसरून दहा दिवस मनसोक्त भटकता येणे यापेक्षा मोठे भाग्य ते कुठले? 

 

IF YOU CAN DREAM IT, YOU CAN DEFINITELY DO IT! 

ताबो गावापासून काझा कडे जाणाऱ्या रस्त्यावर BRO ने लावलेला हा बोर्ड म्हणजे आमच्या या स्पिती आणि किन्नोर फॅमिली ट्रिपचे सार आहे. सुमारे दशकापासून विश लिस्ट मध्ये असणारे लेह लद्दाखचे फोटो बघून मन भागवून घेत होतो. तो योग लवकरच येईल पण त्या प्रदेशाशी साधर्म्य असणारा स्पिती वॅलीचा प्रदेश सहकुटुंब फिरण्याचा आज तो योग आला आणि दैवी रचना म्हणतात तसे सगळे काही जुळून आले. ते म्हणतात ना .. "इतनी शिद्दत से मैंने तुम्हे पाने की कोशिश की है ... कि हर जर्रे ने मुझे तुमसे मिलाने की साजिश की है !!"

मागील वर्षी सहकुटुंब केदारनाथ, तुंगनाथ, बद्रीनाथ अशी उत्तराखंड मधील खडतर भटकंती झाल्यावर यावर्षी जरा कुटुंबाला घेऊन जायचा विश्वास वाढला. सुरुवातीला मदमहेश्वर आणि रुद्रनाथ या पंचकेदारांपैकी बाकी असलेल्या दोन केदार स्थानांचा प्लॅन ठरला. पुणे ते हरिद्वार बुकिंग पण झाले. पूर्ण जंगलातून ट्रेकिंग असलेल्या याठिकाणी फॅमिली घेऊन जाणे अवघड आहे म्हंटल्यावर दुसरा ऑप्शन हिमाचल मधल्या आणि HRTC बसने कनेक्टेड, लद्दाखशी मिळताजुळता प्रदेश असलेला स्पिती व्हॅलीचा प्लॅन केला. 

प्लॅन झाला तो असा - 
दिवस ० : पुणे ते दादर, दादर ते बांद्रा , बांद्रा ते चंदीगड 
दिवस १ : चंदीगड स्थलदर्शन , संध्याकाळच्या ६ च्या डिलक्स बस ने रिकॉन्गपीओ. 
दिवस २ : रिकॉन्गपीओ ते रोघी गाव. रोघी ते कल्पा. कल्पा येथील विष्णुमंदिर, किन्नोर कैलास दर्शन, रोघी सुसाईड पॉईंट, कल्पा येथून सुरु होणारा चाका पिक ट्रेक. ( १२ KM)   कल्पा मुक्काम. 
दिवस ३: कल्पा  ते रिकॉन्गपीओ, रिकॉन्गपीओ ते ताबो बसने. हा ९ तासांचा प्रवास होता पण एक मिनिटही बोर होणार नाही असे अफलातून नजारे आहेत. ताबो स्थलदर्शन - मॉनेस्ट्री, रिव्हर साईड, ताबो केव्ह्स. ताबो मॉनेस्ट्री मुक्काम.  
दिवस ४ : ताबो - काझा मॉनेस्ट्री आणि लोकल मार्केट. बाईक भाड्याने घेऊन बाकी सोपस्कार.  
दिवस ५ : काझा ते की मॉनेस्ट्री - किब्बर - चिचम (आशियातील सर्वात उंच ब्रिज) - लान्गझा ( सर्वात उंचीवरची बुद्ध मूर्ती ) - हिक्कीम (जगातील सर्वात उंच पोस्ट ऑफिस )- कॉमिक ( जगातील सर्वात उंच रस्त्याने जोडलेले गाव ) - काझा - धनकर ( ढांकर) मॉनेस्ट्री येथे मुक्काम. 
दिवस ६: धनकर मॉनेस्ट्री - धनकर लेक सोलो ट्रेक ( ८ KM ) - पिन वॅली - पिन वॅलीमधील शेवटचे गाव मूद - काझा. काझा मुक्काम.
दिवस ७: काझा ते रिकॉन्गपीओ. रिकॉन्गपीओ ते छितकुल.  
दिवस ८ : छितकुल टॉप ट्रेक ( ८ km ), ITBP चेक पोस्ट, छितकुल स्थलदर्शन. 
दिवस ९: छितकुल ते बटसरी गाव. बटसेरी विष्णू मंदिर -  बटसेरी ते सांगला जंगल ट्रेक. - सांगला - कामरा फोर्ट - सांगला मुक्काम. 
दिवस १० : सांगला कांडा लेक ट्रेक आणि ४X४ राईड ( १४ KM), गंगारवं , सांगला ते चंदीगड प्रवास. 
दिवस ११ : चंदीगड ते पुणे. 

दहा दिवसांचा हा असा भरगच्च प्लॅन फॅमिली स्पेशली आठ वर्षांचा मुलगा घेऊन पूर्ण करता आला याचा आनंदच काही वेगळा आहे. सकाळी नाश्ता करून निघाल्यावर दुपारी जेवण स्किप करून रात्री मिळेल तिथे मुक्काम व जेवण केल्याने १० दिवसात जास्तीत जास्त ठिकाणांना भेट देता आली. दहा दिवसात एकदाही फिरण्याचा वेळ खाण्या-पिण्यात घालवला नाही. HRTC बस ने कमी खर्चात आणि अधिक सुरक्षित उत्तम प्रवास झाला. निवांत बसून स्पिती खोऱ्यातील सौन्दर्य न्याहाळण्याची मजाच काही और! स्थानिकांशी बोलून नवीन भटकायच्या जागा कळल्या तर कधी मुक्कामाचे स्थान शोधण्यास मदत झाली. काझा येथे बाईक भाड्याने घेऊन जगातील सर्वोच्च ठिकाणे मनसोक्त भटकता आली. दहा दिवस फक्त सकाळी लवकर उठायचे - आता कुठे कसे जायचे आणि काय बघायचे फक्त हेच विचार डोक्यात! सह्याद्रीमधील ट्रेकिंगची हौस तिथेही चार सोलो ट्रेक करून भागवून घेतली.

हिमाचलच्या उत्तुंग पर्वतराजींमध्ये वसलेली छोटी छोटी पण अत्यंत सूंदर अशी गावे. स्वर्गाहून सुंदर भासणारी निसर्ग दृश्ये, निळेशार आकाश आणि त्यावर जणू आमच्यासाठीच  कापूस पिंजून ठेवल्यासारखे पांढरेशुभ्र ढग. आसमंताशी स्पर्धा करणाऱ्या किन्नोर कैलास पर्वतशिखरांचा शुभ्रधवल असा बर्फाचा जिरेटोप. साक्षात कैलासावरून भूलोकावर येणारा गंगारवं ( ग्लेशिअरचे किंवा गंगेचे पाणी). आपापसात दाटीदाटीने उभ्या उंचच उंच देवदार वृक्षांची चढाओढ. बर्फाने आच्छादित मनमोहक पर्वतशिखरे. किन्नोर मधून स्पिती खोऱ्यात प्रवेश करताच झालेला निसर्गबदल, हिरवागार जंगलाचा प्रदेश काही तासात बदलून समोर आलेले रखरखीत पण तेवढेच उत्तुंग असे शीत वाळवंट. हुडहुडी भरवणाऱ्या ४ अंश तापमानात केलेली भटकंती, निसर्गाच्या आव्हानाला तोंड देत ख्याली खुशालीने जगणारी पहाडी मंडळी, रॉयल एन्फिल्ड घेऊन त्याने रोडने जोडलेल्या जगातल्या सर्वात उंच गावात जाऊन तिथून दिसणारे दिलखेचक नजारे, जगातले सर्वात उंच पोस्ट ऑफिस, रेस्तरॉ , ढाबा , चहावाला असे जे जे जमेल ते सगळं, आशिया खंडातल्या सर्वात उंचावर बांधलेल्या पुलावरून धडधडत जाणारी रॉयल एन्फिल्ड. हजार वर्षे जुन्या संस्कृतीशी नाळ जोडणारे छोटे छोटे लामा मुले त्यांची बौद्ध संस्कृती. तेथल्या पुरातन मॉनेस्ट्री, धनकर नावाच्या मॉनेस्ट्री मधून रात्री दोन वाजता सहज डोळ्यांना दिसू शकणारी मिल्की वे आणि केलेले स्टार गेझिंग, पिन वॅली मध्ये जाताना असलेला खतरनाक आणि आजूबाजूला चिटपाखरूहि नसलेला रस्ता, मूद गावाला जाताना दिसणारे डोळे दिपवणारे, अविस्मरणीय असे राखाडी बर्फीले पर्वत, मोमो, थुक्पा, सिधू अश्या अस्सल तिबेटियन पदार्थांची मेजवानी,  तिबेटच्या सीमेकडे शेवटचे पण प्रेक्षणीय असे छितकुल गाव. ट्रीपच्या शेवटी एक सोलो ट्रेकला चक्क वाघोबानी सहकुंटुंब दिलेले दर्शन आणि तेव्हा दरदरून फुटलेला घाम, ऐन त्यावेळेस एकमेव आलेली गाडी आणि त्यांनी दिलेली लिफ्ट! असे अनेक कायम आठवणीत राहतील असे प्रसंग जगता आले. "केल्याने देशाटन" या उक्तीचा पुरेपूर आलेला अनुभव. एकंदर काय तर, कधीही न कोमेजणारी ही आठवणींची सोनपुष्पे, आयुष्य नावाच्या माळेत माळत राहायचं.

गर्दीशो मै जो छिन गया था, सुकून लौटा रही है जिंदगी ।

किष्टों मैं ही सही, हम पर भी मेहेरबान हो रही हैं जिंदगी ।।

पूर्ण प्रवास हा पब्लिक ट्रान्सपोर्ट ने करायचा हे आधीच ठरवलेले होते. ट्रेनचे तिकीट सोडून कुठलेही बुकिंग केले नव्हते. स्पिती मधला जून हा सीजन असल्याने ऐनवेळी बुकिंग अवघड होईल असे बरेच ऐकले होते पण प्रत्यक्षात मात्र उलटा अनुभव आला. हिमाचलची लाईफलाईन HRTC च्या बसने सर्व प्रवास उत्तम आणि अर्ध्या तिकिटात झाले. स्पिती आणि किन्नोर खोऱ्यातील आदरातिथ्य तुम्हाला भारावून टाकते. जुन महिन्यातला निसर्ग आणि थंडी तुम्हाला विलक्षण आनंद देतात. अश्या दुर्गम ठिकाणी कोणतेही आगाऊ बुकिंग न करता , फॅमिली घेऊन जाणे हा अनुभव मुळातच खूप काही शिकवणारा होता. हिमाचल मधल्या या सुंदर अश्या ठिकाणांची अनुभूती तुम्ही नक्की घ्यायला हवी. 

तूर्तास फोटोंचा आनंद घ्या!

बटसेरी गाव ते सांगला पायवाट 

पिन व्हॅली मधील शेवटचे गाव - मूद 

धनकर तलाव. धनकर मॉनेस्ट्री पासून ८ किमी ट्रेक 

तिबेट बॉर्डर जवळचे शेवटचे गाव : छितकुल 

नाको येथील राखाडी डोंगररांग 

पिन व्हॅली मध्ये जाताना लागलेले ग्लेशिअर 

धनकर लेक 

सर्वात उंच गाव : कॉमिक 

लान्गझा येथील बुद्धमूर्ती 

हिक्कीम कडे जाताना 

किन्नोर कैलास रेंज 

चाका पीक ट्रेक , कल्पा 

हिंदुस्थान तिबेट हायवे 

स्पितीची ओळख : की मॉनेस्ट्री 

वाचत राहा 

आपलाच ,

सागर शिवदे